سونوگرافی مردان چه کاربردی دارد و چه نقشی در تشخیص بیماری‌ها دارد؟

سونوگرافی مردان یا اولتراسوند دستگاه تناسلی و ادراری مردان یکی از روش‌های دقیق و غیرتهاجمی تصویربرداری پزشکی است که با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا انجام می‌شود. در این روش پزشک با کمک دستگاهی به نام پروب سونوگرافی تصویر زنده‌ای از اندام‌های داخلی مردان روی مانیتور مشاهده می‌کند.
این تست توانایی تشخیص طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها و مشکلات جسمی را دارد. در ادامه مهم‌ترین موارد بررسی شده توسط این آزمون آورده شده است:

بیماری‌های بیضه

واریکوسل: اتساع وریدهای بیضه که عامل اصلی ناباروری در بسیاری از مردان است.
تومورهای بیضه: تشخیص زودهنگام ضایعات یا سرطان بیضه.
پیچ‌خوردگی بیضه (Torsion): از اورژانس‌های پزشکی است که باید سریع عمل شود.
التهاب بیضه یا اپیدیدیم: تشخیص عفونت یا تورم حقیقی با دقت بالا.

بیماری‌های پروستات

بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH): شایع در مردان میانسال و سبب مشکلات ادراری.
التهاب پروستات (Prostatitis): درد و سوزش ادرار از علائم آن است.
تومور یا سرطان پروستات: با سونوگرافی ترانس‌رکتال قابل مشاهده است.

بیماری‌های کلیه و مثانه

سنگ کلیه یا مثانه: مشاهده دقیق محل و اندازه سنگ‌ها.
عفونت‌های مجاری ادراری: تشخیص التهاب و احتباس ادرار.
تومورها یا کیست‌های کلیوی: بررسی توده‌های مشکوک با وضوح بالا.

اختلالات جنسی و آلت تناسلی

نارسایی نعوظ (ED): بررسی جریان خون شریانی و وریدی در آلت.
بیماری پیرونی (Peyronie’s Disease): وجود بافت فیبروزی و تغییر شکل آلت.
آسیب‌های ناشی از ضربه یا حادثه.

چنانچه قصد انجام سونوگرافی در بلوار کشاورز را دارید می‌توانید به مرکز تصویربرداری مجهز و ایمن راد مراجعه کنید.

سونوگرافی مردان روش‌های متفاوتی دارد که بسته به ناحیه مورد بررسی و هدف پزشک از تشخیص انتخاب می‌شود. این تصویربرداری می‌تواند از بیضه، پروستات، کلیه، مثانه و حتی آلت تناسلی انجام شود. در ادامه انواع رایج این تست را بررسی می‌کنیم:

سونوگرافی بیضه‌ها (Testicular Ultrasound)

رایج‌ترین نوع سونوگرافی در مردان است. برای بررسی درد، تورم یا وجود توده در بیضه انجام می‌شود. پزشک با این روش می‌تواند بیماری‌هایی مانند واریکوسل، پیچ‌خوردگی بیضه، التهاب اپیدیدیم، کیست یا تومور بیضه را تشخیص دهد. این نوع سونوگرافی هم برای ارزیابی ناباروری اهمیت زیادی دارد.

سونوگرافی پروستات (Prostate Ultrasound)

پروستات غده‌ای مهم در مسیر ادرار است و تغییرات آن می‌تواند باعث مشکلات جدی شود. این نوع سونوگرافی به دو روش انجام می‌شود:
شکمی (Abdominal): با قرار دادن پروب روی قسمت پایین شکم.
ترانس‌رکتال (TRUS): از طریق مقعد برای دید دقیق‌تر از ساختار داخلی پروستات.
این روش در تشخیص بزرگی پروستات، التهاب یا سرطان پروستات کاربرد دارد.

سونوگرافی کلیه و مثانه (Renal and Bladder Ultrasound)

برای بررسی عملکرد دستگاه ادراری تشخیص سنگ کلیه، عفونت، انسداد مجاری ادراری و تجمع ادرار انجام می‌شود. همچنین اندازه و شکل کلیه‌ها در این آزمایش قابل مشاهده است.

سونوگرافی آلت تناسلی (Penile Ultrasound)

این نوع وضعیت بافت و جریان خون آلت را نشان می‌دهد و در بررسی اختلالات نعوظ، بیماری پیرونی (Peyronie’s disease) یا آسیب‌های ناشی از ضربه بسیار مؤثر است. در برخی موارد از سونوگرافی داپلر برای ارزیابی جریان خون استفاده می‌شود.

سونوگرافی اسکروتوم با داپلر رنگی (Scrotal Color Doppler)

نسخه پیشرفته‌تری از سونوگرافی بیضه است که میزان و جهت جریان خون را نشان می‌دهد. این نوع برای تشخیص دقیق واریکوسل یا پیچ‌خوردگی بیضه استفاده می‌شود و در ارزیابی باروری مردان بسیار اهمیت دارد.
این پنج نوع اصلی پایه‌ی ارزیابی کامل سلامت دستگاه تناسلی و ادراری مردان هستند و به پزشک کمک می‌کنند تا بسیاری از بیماری‌ها را در مراحل اولیه تشخیص دهد.

این روش یکی از ساده‌ترین و دقیق‌ترین روش‌های تصویربرداری بدون درد است که برای بررسی اندام‌های تناسلی و ادراری انجام می‌شود. این آزمایش بسته به نوع سونوگرافی (بیضه، پروستات، مثانه یا کلیه) ممکن است با تکنیک‌های مختلف صورت گیرد اما اصول کلی آن مشابه است.
آماده‌سازی بیمار
قبل از شروع بیمار روی تخت مخصوص دراز می‌کشد.
در سونوگرافی پروستات و مثانه باید مثانه پر باشد تا تصویر واضحی از ناحیه دیده شود.
برای سونوگرافی ترانس‌رکتال (پروستات) ممکن است از تنقیه سبک برای تخلیه روده استفاده شود.
لباس ناحیه مورد بررسی کنار زده شده یا گان مخصوص پوشیده می‌شود.
استفاده از ژل مخصوص
پزشک یا تکنسین ژلی شفاف و لغزنده روی پوست ناحیه مورد نظر می‌مالد.
این ژل از جنس آب است و وظیفه‌اش حذف هوا بین پروب و پوست و انتقال بهتر امواج صوتی است.
حرکت پروب (مبدل امواج صوتی)
پروب سونوگرافی روی ناحیه قرار گرفته و به آرامی جابه‌جا می‌شود تا تصویر زنده از اندام‌های داخلی روی مانیتور دیده شود.
در سونوگرافی بیضه پروب روی کیسه بیضه حرکت می‌کند؛ در سونوگرافی کلیه روی پهلوها و شکم؛ و در سونوگرافی ترانس‌رکتال داخل مقعد برای دید دقیق پروستات قرار می‌گیرد.
ثبت و تفسیر تصاویر
تمام تصاویر مهم به‌صورت ثابت ذخیره و سپس توسط پزشک رادیولوژی تفسیر می‌شوند.
در سونوگرافی داپلر نیز جریان خون و جهتش با رنگ‌های مختلف نمایش داده می‌شود.

این روش یکی از پیشرفته‌ترین و ایمن‌ترین روش‌های تصویربرداری پزشکی است که مزایای فراوانی نسبت به سایر روش‌ها دارد. این آزمایش با امواج صوتی انجام می‌شود نیازی به تزریق مواد رنگی یا اشعه ندارد و در مدت کوتاهی اطلاعات دقیقی از اندام‌های تناسلی و ادراری مردان فراهم می‌کند. در ادامه مهم‌ترین مزایا و ویژگی‌های مثبت این روش را بررسی می‌کنیم:
غیرتهاجمی و بدون درد
سونوگرافی مردان کاملاً بدون نیاز به جراحی سوزن یا ماده حاجب انجام می‌شود.
در بیشتر موارد بیمار هیچ‌گونه ناراحتی یا درد احساس نمی‌کند. این موضوع باعث می‌شود که روش تصویربرداری برای همه‌ی سنین حتی نوجوانان و سالمندان مناسب باشد.
ایمن و بدون اشعه
برخلاف CT یا رادیوگرافی در سونوگرافی از اشعه‌ی یونیزان (مانند اشعه ایکس) استفاده نمی‌شود.
به همین دلیل این روش حتی برای افرادی که نیاز به بررسی مکرر دارند (مثل بیماران نابارور یا افرادی با بیماری مزمن کلیوی) کاملاً بی‌خطر و قابل تکرار است.
دقت بالا در تشخیص
تصاویر سونوگرافی زنده هستند و به پزشک امکان می‌دهند تا جریان خون، اندازه، ساختار و تغییرات بافتی را در لحظه مشاهده کند.
با کمک سونوگرافی داپلر رنگی جریان خون بیضه، پروستات و آلت تناسلی با دقت میلی‌متری نمایش داده می‌شود؛ موضوعی که برای تشخیص واریکوسل و اختلال نعوظ اهمیت زیادی دارد.
در دسترس و مقرون‌به‌صرفه
هزینه‌ی سونوگرافی نسبت به روش‌هایی مانند MRI یا CT کمتر است و تقریباً در تمام مراکز درمانی و کلینیک‌ها قابل انجام است.
به همین دلیل بیماران بدون انتظار طولانی می‌توانند این آزمایش را انجام دهند و نتیجه را همان روز دریافت کنند.
قابل انجام در هر مکان و سن
سونوگرافی برای مردان در هر سن (از کودکان تا سالمندان) بی‌خطر است و حتی در شرایط خاص می‌تواند به‌صورت پرتابل (قابل حمل) در بخش‌های بیمارستانی یا خارج از اتاق رادیولوژی انجام شود.
بررسی هم‌زمان چند اندام
با استفاده از یک دستگاه می‌توان هم‌زمان بیضه‌ها، کلیه‌ها، مثانه و پروستات را بررسی کرد. این قابلیت باعث افزایش سرعت تشخیص و کاهش نیاز به چندین آزمایش جداگانه می‌شود.

سونوگرافی مردان روشی ایمن و دقیق برای بررسی اندام‌های تناسلی و ادراری است و بدون درد و اشعه انجام می‌شود. این روش قادر به تشخیص اختلالاتی مانند واریکوسل پیچ‌خوردگی بیضه التهاب پروستات سنگ‌های کلیه و مشکلات نعوظ است. با سونوگرافی داپلر جریان خون نیز قابل ارزیابی است و در بررسی ناباروری اهمیت دارد. انجام آن سریع و کم‌هزینه است و برای تمام سنین مناسب می‌باشد. در مجموع سونوگرافی مردان ابزاری مهم برای تشخیص زودهنگام بیماری‌ها و حفظ سلامت جنسی و باروری محسوب می‌شود و نقش کلیدی در تصمیم‌گیری‌های درمانی دارد.
مرکز تصویربرداری راد با بهره‌گیری از تجهیزات پیشرفته سونوگرافی و کادر متخصص در زمینه تصویربرداری دستگاه تناسلی و ادراری مردان آماده ارائه خدمات دقیق و مطمئن به مراجعه‌کنندگان محترم است. در این مرکز تمامی انواع سونوگرافی‌های آقایان با دقت بالا و بر اساس استانداردهای روز انجام می‌شود. هدف ما تشخیص زودهنگام بیماری‌ها، حفظ سلامت باروری و آرامش خاطر بیماران است.به این منظور اگر قصد رزرو نوبت را دارید می‌توانید از طریق دکمه دریافت نوبت یا شماره تماس 02166126561 اقدام نمایید.


منابع
springer.com
radiopaedia.org